Harçlık Vermeye Ne Zaman Başlanmalı?

Harçlık vermeye yeni başladıysanız alışma sürecinde çocuğun ufak hatalar yapmasına müsamaha gösterin. Örneğin bir hafta boyunca biriktirdiği tüm parasını bir anda gereksiz şeylere harcayabilir. Bu denemelerle çocuk paranın gittiğinde geri gelmediğini anlar.

Çocuğun para kavramını anlayabilmesi ve kullanabilmesi için;

• sayılarla nesneler arasındaki bağlantıyı anlayabilmesi,
• parça bütün ilişkisini bir arada düşünebilmesi,
• ekleme ve çıkartma yapabilmesi gerekir.

Bir çocuk; 6 yaşında kendisine teslim edilen az miktarda parayla basit alışveriş yapabilir ama paranın üstünü hesaplayamaz, para bozdurmayı tam olarak beceremez. 8 yaşında parayı daha başarılı şekilde kullanabilir. 10 yaşında ise parayı yararlı ve kullanışlı şeyler almak için kullanabilir.

Çocuğa harçlık vermek, paranın nasıl harcanacağını öğretmenin en basit yoludur. Çocuğun bağımsızlık duygusunu destekler. Para biriktirmeyi ve harcamayı öğrenmesini sağlar. Seçim yapmasını, biriktirmesini ve istediği şeyler için beklemesini sağlar.

Harçlık Vermeye  Ne Zaman Başlanmalı?

Reklamların çocuk üzerinde büyük etkisi vardır. Reklamlarda yer alan ürünler ödeyemeyeceğiniz ya da gerçekten ihtiyacınız olmayan şeyler olabilir. Bunların alınıp alınmaması konusunda çocukla konuşmakta yarar vardır.

Harçlık vermeye genellikle 6–7 yaşında başlanabilir. Eğer çocuk;

• dükkândan bir şey almak için paraya gerek, olduğunu fark ediyorsa,
• parasının tümünü harcarsa bir sonraki ödemeye kadar parası olmayacağını anlıyorsa,
• okulda paraya ihtiyaç duyuyorsa (örneğin kantinden yiyecek almak zorundaysa) harçlık almaya hazır olduğu söylenebilir.

Ne Kadar Harçlık Verilmeli?

• Bu öncelikle aile bütçesine bağlıdır. Harçlık vermek için ne kadar ayrılabileceği kararlaştırılmalıdır.
• Harçlığın miktarı hangi amaçlar için kullanılacağına bağlıdır. Bu paranın içine çocuğun öğle yemeğinin ya da okul malzemelerinin dâhil olması, miktarı belirlemedeki bazı ölçütlerdendir.
• Bulunduğu ortamdaki arkadaşlarının aldıkları harçlıklar da göz önünde bulundurulabilir.
• Çocuğun yaşı önemli bir belirleyicidir. Ergenlik yıllarında olan gençler, arkadaşlarıyla bir şeyler yapabilmek ya da diğer özel ihtiyaçlarını alabilmek için küçük çocuklardan daha fazla paraya ihtiyaç duyarlar.

 Harçlık Neler İçin Verilmeli?

• Okuldaki zaruri giderleri (öğle yemeği vb.) karşılamak
• Biriktirmek
• Hoşlandığı şeylere harcamak
• Bağışta bulunmak

Harçlık Hangi Sıklıkla Verilmeli?

Bu durum aile özelliklerine bağlı olarak değişir. Ebeveynin parasını ne şekilde aldığı ve çocuğa istikrarlı ve düzenli şekilde harçlık verilebilecek durumda olup olmadığı bu noktada önemlidir. Günlük harçlık vermek çocuğun hem kısa hem de uzun vadeli planlar yapmasına olanak tanır. Eğer haftada bir ve belirli bir günde harçlık veriliyorsa çocuk tüm harçlığını bir kerede harcadığında ona fazladan para verilmemesi gerekir.

Harçlık Verirken Bunlara Dikkat Edin

• Harçlığın ne için gerekli olduğu ve olmadığı açıklanmalıdır.
• Harçlık belirlenmiş gün ya da zamanlarda verilmelidir.
• Çocuğa parasını koyabilmesi için özel bir yer hazırlanması ve mümkünse birden fazla kutu ya da kumbara içinde parasını saklaması söylenebilir. Böylelikle çocuk ufak şeyler için harcayabileceği para ile daha büyük şeyler için biriktirmesi gereken parayı bir birinden ayırabilir.
• Harçlığının bir kısmını diğer insanların yararına harcaması teşvik edilmelidir. Bu, çocuğun erken yaşlarda toplum yararına davranmayı öğrenmesi için iyi bir imkândır. Ancak bunun için çocuk zorlanmamalıdır.
• Harçlık konusunda anne babanın fikir birliği içinde olması gerekir. Çocuk parasını savurganca harcadığında gizli ya da açık şekilde anne babasından biri tarafından desteklenirse buna alışabilir. Bu alışkanlığını yetişkinliğinde de sürdürür. Bu durum onun bağımlı bir birey olmasına neden olur.

Kaynak: www.aep.gov.tr Hayatın İlk Çeyreği – Aile Eğitim Programı