Dikkat Dağınıklığı/Eksikliği, artık bağımsız bir tanı olmak yerine Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite Bozukluğu tanısının bir alt başlığı olarak kabul edilmektedir. Bu alt başlığın ismi ise; Baskın Olarak Dikkatsiz Türdür. Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite Bozukluğunun diğer iki alt başlığı ise;Baskın Olarak Hiperaktif/Dürtüsel Tür ve Karma türdür.

Çocuklarda Dikkat Dağınıklığı Belirtileri

Çocuklarda Dikkat Dağınıklığı/Eksikliğinin çeşitli belirtileri olabilir, bunlar arasında: anne, baba veya öğretmen tarafından verilen direktiflere uymada sorun, sınıfta sıkılmış veya ilgisiz görünme, ödevlere ve okuldaki sınıf çalışmalarına odaklanamama, ödevleri tamamlanmamış halde teslim etme, yavaş çalışma, hayallere dalmaya ve unutkanlığa yatkın olma, evde ve okulda malzemelerini kaybetme, basit hatalar yapma, okuldaki çalışma masalarının ve dolaplarının dağınık olması, sosyal ilişkilerde sıkıntılar gibi belirtiler vardır.

Çocuklarda Dikkat Dağınıklığı Teşhisi

Bazı çocuklar Baskın olarak Dikkatsiz Tür tanısının belirtilerini gösteriyor olsa bile bu tanıyı almaya uygun olmayabilirler çünkü bu bozukluğun kaynağı nörolojiktir ama bu belirtiler her zaman nörolojik kaynaklı ortaya çıkmaz. Özellikle endişe, beynin verimli çalışmasını engelleyerek dikkat dağınıklığına sebep olabiliyor.

• Örneğin, Ayrı Kalma Korkusu olan bir çocuk, anne ve babasıyla birlikte değilken onların başına bir şey geleceğinden endişelenip okuldaki derslerine odaklanamayabilir.
• Mükemmeliyetçiliğe sahip çocuklar, herşeyi mükemmel yapmaya çalıştığı için okuldaki çalışmaları geç bitirebilir veya ödevini yaptığı halde mükemmel bulmadığından ödevini teslim etmeyebilir.
• Obsesif Kompulsif Bozukluğa sahip çocuklar ise, olabilecek kötü şeyleri engellemek için ritüeller yapma ihtiyacında olduğundan, örneğin sıklıkla tuvalete gidip elini yıkama isteği veya kafasının içinde tekrar tekrar bir şeyleri sayma gibi durumlardan dolayı derse ve verilen görevlere odaklanamayabilir.
• Aynı şekilde, stres veya travmaya maruz kalan çocuklar da dikkat eksikliği gösterebilir.
• Öğrenme Güçlüğü olan çocuklar, derslerde zorlandığı için, dersle ilgilenmemeyi seçebilirler.
• İşitme Problemi olan çocuklar, öğretmenin dediği bazı şeyleri kaçırabildiği için, dikkatsiz ve ilgisiz olarak görülebilirler.

yukarıda tanımlamış olduğum endişe yüklü olan çocuklara bir soru yönelttiğinde veya bir direktif verdiğinde, bu çocuklar ilgisiz, dinlemiyor veya dikkati dağınık gibi görünebilir fakat aslında bu endişeleri ile uğraşıyor olurlar yani burada DEHB (Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite Bozukluğu) – Baskın Olarak Dikkatsiz Tür tanısı alınabilecek nörolojik bir sorun yoktur, durum tamamen psikolojiktir.

 

PEKİ DİKKAT EKSİKLİĞİ OLAN ÇOCUĞA NASIL DAVRANILMALI ?

Yapabileceğiniz başlıca şey, çocuğunuza dikkat dağınıklığının birçok kişide olduğunu ve utanılacak bir şey olmadığını anlatmaktır. Çocuğunuza: “Odaklanmak için uğraştığını biliyorum, sence daha iyi odaklanmanı ne sağlar?” veya “Neler dikkatini dağıtıyor?” diye sorarak birçok şeyin farkına varabilirsiniz.

Çocuğunuza arka arkaya bir sürü direktif vermeyin, dikkat dağınıklığı olan çocuk bunların hepsini hatırlayamayabilir, onun yerine göz kontağı kurarak aynı anda en fazla 2 direktif verin. Çocuğunuzun odaklanması gereken bir zaman dilimi belirleyin, bu şekilde çocuk yalnızca belli bir zaman diliminde odaklanması gerektiğini bilir ve daha kolay odaklanabilir.

 

Çocuklarda Dikkat Dağınıklığı Tedavisi

DEHB’nin her türü için bazı ilaç tedavileri uygulanmaktadır fakat bu tarz ilaçların bazı yan etkileri de olabiliyor. İlaç tedavisinin tek başına yeterli olmadığı da çoğu uzmanca söylenmektedir. Bir psikiyatristin verebileceği ilaç tedavisinin yanında veya ilaç tedavisi olmaksızın Davranış Terapisi çok büyük önem taşımaktadır. Davranış Terapisini, Bilişsel Davranışçı ekol ile çalışan bir klinik psikolog uygulayabilir. Bu terapi türünde hem ebeveynlere hem de çocuğa iş düşüyor. Ebeveynler bir psikoeğitim sürecinden geçer: Bu eğitimde, çocukta pozitif davranışları teşvik edecek ve negatif davranışları azaltacak yolların yanı sıra çocukla olan iletişimi ve ilişkileri güçlendirmek konusunda bilgi sahibi olunur. Klinik Psikolog, sizin uygulayacağınız bir ödül-ceza sistemi oluşturabilir: Bu sistemde, çocuk istenen davranışı gösterdiğinde takdir etmek veya istediği bir tatlıyı yemesine izin vermek gibi olumlu pekiştirmeler yapılır. Çocuğun egzersiz yapması da dikkat ve odaklanma için iyi olabilir çünkü egzersiz yapıldığında beyin dopamin ve serotonin gibi hormonlar salgılar, bu hormonlar odaklanma ve dikkati olumlu etkiler.